важные события: о диалоге с Римо-Католической церковью
σοβαρά γεγονότα ο Διάλογος με τη Ρωμαίο-Кαθολικήν Εκκλησίαν
ВЫВОДЫ
конференции дня Пирейской Митрополии
посвященного теме «Первенство», Соборность и Единство Церкви
стадион Иринис и Филиас, 28 апреля 2010
Ημερίδος Μητροπόλεως Πειραιώς
Θέμα Πρωτείο Συνοδικότης καί Ενότης της Εκκλησίας
Στάδιο Ειρήνης καί Φιλίας, 28 Απριλίου 2010
«Первенство» папы не имеет никакого законного богословского обоснования, ни духовного, ни экклезиологического. Вполне очевидным является то, что оно основывается на мирском характере понимания власти». Это, между прочим, вытекает из материалов конференции Дня Богословия, который был организован Священной Митрополией Пирея на стадионе Иринис и Филии при большом стечении и участии клириков и мирян 28 апреля 2010г. (аудитория Мелины Меркури).
Этот день был особо почтен присутствием на конференции Блаженнейшего Архиепископа Афинского и всей Эллады кир Иеронима, который и произнес речь на открытии конференции. На ней также присутствовали Преосвященный Митрополит Кифирский кир Серафим и Митрополит Глифадский кир Павел, а также епископ Марафонский кир Мелитон.
Тема конференции «Первенство, Соборность и Единство Церкви» раскрывалась на двух заседаниях семью докладчиками в следующем порядке: Преосвященный Митрополит Серафим, иеромонах Лука Григориатский, профессор Арестидис Пападакис (Университет в Мериленд США), протопресвитер Георгий Металлинос, протопресвитер Феодор Зисис, пресвитер Анастасий Нгоцопулос и профессор Димитрий Целенгидис.
Исходя из сделанных докладов и последующих за ними обсуждений вытекает, что: Единство по природе принадлежит Церкви как телу Христову и как обществу во Христе. Истинная Церковь – одна. Единство Церкви во всех отношениях, законодательных и харизматических, имеет вполне ясное богодухновенное основание. Оно представляется мистическим, но живет, действует и проявляется прежде всего в Евхаристии.
Согласно «исповеданию веры» Константинопольского собора 1727г. «никогда никакая другая глава не давалась Восточной Церкви, кроме как Господа нашего Иисуса Христа, который согласно святым отцам является навсегда подателем и основанием Церкви». Согласно Православной экклезиологии «первый» не понимается и не осознается главным образом вне непосредственного собора конкретной области-епархии.
Положение преимущества чести (πρεσβεῖα τιμῆς) (этот термин, который использует православная церковная традиция в противовес позднейшему термину «первенство» (Πρωτεῖον), который используют паписты) выражает и сохраняет единство и соборность Православной Кафолической Церкви. Пентархия патриарших престолов является формой, с помощью которой Церковь предоставила место для преимущества чести в первом тысячелетии.
Власть «первого», которая проистекает из преимущества чести, является плодом соборности, в то время как власть, которая была усвоена епископом Рима уже после первого тысячелетия, является следствием упразднения соборного устройства Церкви.
В Церкви I тысячелетии не существовало «божественное право» папского первенства в управлении и власти над всей Церковью, но Церковь обладала правом решать свои правовые проблемы и без папы и даже в большинстве случаев и вопреки его настойчивому противодействию, и решения Церкви имели соборно-кафолическую силу.
После схизмы 1054г. возрастающее стремление пап к достижению первенства власти над всей церковью полностью ниспровергает богодухоновенное строение мистического тела Церкви, создает план и фактически упраздняет соборность как богодухновенное служение этого тела и вводит в Церковь мирское мышление, аннулирует равенство чести епископов, присваивает абсолютное право власти над всей Церковью. В сущности это устраняет Богочеловека и утверждает в качестве видимой главы Церкви некоего человека. Тем самым как бы вновь повторяется прародительский грех.
Истинное единство достигается благодаря единству в вере, богослужении и праве. Это является прототипом единства древней Церкви, которую в точности и кафолически продолжает Православная Кафолическая Церковь. Метод униатства вводит ложное единство, которое основывается на еретической экклезиологии, поскольку кроме того, что позволяется многообразие в вере и богослужении, единство оказывается зависимым и от признания первенства папы, который является утановлением человеческого права, и упраздняет собой соборное устройство управления Церковью, которое является институтом божественного права. Многообразие становится приемлемым только во второстепенных вопросах местных традиций и обычаев.
После I Ватиканского собора (1870), а главным образом после II Ватиканского собора (1952-1964) первенство папы не представляет собой простую каноническую претензию, но необходимый (ουσιώδες δόγμα πίστεως) догмат веры, совершенно необходимый для спасения верующих. Отвержение его навлекает анафему I Ватиканского собора, сила которой остается и после II Ватиканского собора.
Как подчеркнул в своём докладе на однодневной богословской конференции Преосвященнейший митрополит Пирейский Серафим: «Через еретическое и хульное учение о первенстве власти епископа Рима и из происходящих от него духовных последствий (как непогрешимость папы и абсолютистское-монархическое господство над всем религиозным его сообществом), папство развилось в абсолютистскую-монархическую систему мистического мировоззрения и привело к искажению самого понимания ей Церкви. Новое римско-франкское язычество было воспринято им под некой духовной маской, и папство лишило мистической свободы во Христе каждого своего члена. В итоге папство послужило неизбежной и роковой причиной впадения в сотни различных ересей и отпадению от единой, святой, кафолической и апостольской Церкви, а также к возникновению непреодолимого препятствия к возможному отвращению от них».
Согласно мнению почтенных участников конференции касательно стараний современного богословского Диалога православных и римо-католиков направленного на восстановление церковного общения, необходимо по крайней мере отказаться от еретических учений Рима (filioque, тварной благодати, непогрешимости папы, чистилищного огня и т.д.), иметь в качестве цели окончательное удаление папского первенства, а не принятие какого-то приемлемого его истолкования.
В заключении осуждается и считается недопустимым и неприемлемым в качестве «образца для восстановления полного общения» синкретической формы «единства в разнообразии».
Источник: http//amen.gr/index.php?mod=news&op=article&aid=2260
©перевод «Православного Апологета» 2010г.
εκ της Οργανωτικής Επιτροπής
Π Ο Ρ Ι Σ Μ Α Τ Α
Ἡμερίδος Ἱ. Μητροπόλεως Πειραιῶς
Θέμα «‘’Πρωτείο’’, Συνοδικότης & Ἑνότης τῆς Ἐκκλησίας»
Στάδιο Εἰρήνης καί Φιλίας, 28 Ἀπριλίου 2010
«Το παπικό ‘’Πρωτειο’’ δεν έχει θεολογική βάση ούτε αγιοπνευματική και εκκλησιολογική νομιμοποίηση. Στηρίζεται σαφώς σε κοσμικού χαρακτήρος νοοτροπία εξουσίας». Αυτό μεταξύ άλλων προέκυψε ως συμπέρασμα από την Θεολογική Ημερίδα, που διοργάνωσε με επιτυχία και μεγάλη συμμετοχή κληρικών και λαϊκών η Ιερά Μητρόπολις Πειραιώς στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας(αίθουσα Μελίνα Μερκούρη) στις 28 Απριλίου 2010.
Την ημερίδα ετίμησε με την παρουσία του ο Μακαριώτατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ.κ. Ιερώνυμος και εκήρυξε την έναρξή της. Παρέστησαν επίσης οι Σεβ. Μητροπολίτες Κυθήρων κ.κ. Σεραφείμ και Γλυφάδας κ.κ. Παύλος και ο Θεοφιλ. επίσκοπος Μαραθώνος κ.κ. Μελίτων.
Το θέμα της « ‘’Πρωτειο’’, Συνοδικότης και Ενότης της Εκκλησίας» αναπτύχθηκε σε δύο συνεδρίες από επτά εισηγητές, τους εξής κατά σειράν: Σεβ. Μητροπολίτη Πειραιώς κ.κ. Σεραφείμ, Ιερομόναχο Λουκά Γρηγοριάτη, Καθηγητή Αριστείδη Παπαδάκη(University of Maryland), Πρωτοπρεσβύτερο Γεώργιο Μεταλληνό, Πρωτοπρεσβύτερο Θεόδωρο Ζήση, Πρεσβύτερο Αναστάσιο Γκοτσόπουλο και καθηγητή Δημήτριο Τσελεγγίδη.
Από τις εισηγήσεις και την επακολουθήσασα συζήτηση προέκυψεν ότι: Η ενότητα ανήκει στη φύση της Εκκλησίας ως σώματος Χριστού και εν Χριστώ κοινωνίας. Η αληθής Εκκλησία είναι μία. Η ενότητα της Εκκλησίας σε όλες τις εκδοχές της -θεσμικές η χαρισματικές- έχει σαφώς αγιοπνευματική βάση. Παρέχεται μυστηριακώς, συντηρείται όμως, καλλιεργείται και εκφαίνεται κατεξοχήν ευχαριστιακώς.
Σύμφωνα με την «Ομολογία Πίστεως» της εν Κωνσταντινουπόλει Συνόδου του 1727 « Ουδεμίαν άλλην ήντινα ουν κεφαλήν αποδέχεται εν αυτή τη Ανατολική Εκκλησία, ειμή τον Κύριον ημών Ιησούν Χριστόν μόνον παρά του Πατρός δοθέντα κατά πάντα τη Εκκλησία και θεμέλιον τον αυτόν». Κατά την Ορθόδοξη Εκκλησιολογία δεν νοείται «Πρώτος» γενικά και αόριστα χωρίς την παρουσία της συγκεκριμένης συνόδου μιας επαρχίας.
Ο θεσμός των πρεσβείων τιμής (αυτός είναι ο όρος, που χρησιμοποιεί η ορθόδοξη εκκλησιαστική παράδοση σε αντίθεση με τον μεταγενέστερο όρο «πρωτείον» που χρησιμοποιούν οι παπικοί) εκφράζει και διασφαλίζει την ενότητα και την συνοδικότητα της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας. Η πενταρχία των πατριαρχικών θρόνων είναι η μορφή, την οποία η Εκκλησία έδωσε στον θεσμό των πρεσβείων τιμής κατά την πρώτη χιλιετία.
Η εξουσία του «πρώτου», η οποία απορρέει από τα πρεσβεία τιμής, είναι καρπός της συνοδικότητος, ενώ η εξουσία που άρχισε να οικειοποιείται ο επίσκοπος της Ρώμης ήδη από την πρώτη χιλιετία είναι αποτέλεσμα της καταλύσεως του συνοδικού πολιτεύματος της Εκκλησίας.
Στην Εκκλησία της α´ χιλιετίας δεν υφίστατο «θείω δικαίω» παπικό πρωτείο δικαιοδοσίας και εξουσίας εφ᾽ όλης της Εκκλησίας, αλλά η Εκκλησία είχε το δικαίωμα να αποφασίζει τα της διοικήσεώς της και χωρίς τον πάπα και ακόμα περισσότερο και παρά τη δική του έντονη αντίθεση και οι αποφάσεις της αυτές είχαν καθολική ισχύ.
Μετά το σχίσμα το 1054 η αυξανόμενη αξίωση των παπών για πρωτείο εξουσίας εφ’όλης της εκκλησίας ανατρέπει πλήρως την αγιοπνευματική δομή του μυστηριακού σώματος της Εκκλησίας, σχετικοποιεί και πρακτικώς καταργεί τη Συνοδικότητα ως αγιοπνευματική λειτουργία του σώματος αυτού και εισάγει το κοσμικό φρόνημα σ᾽ αυτήν, ακυρώνει την ισοτιμία των επισκόπων, ιδιοποιείται την απόλυτη διοικητική εξουσία εφ᾽ όλης της Εκκλησίας, παραμερίζοντας ουσιαστικά τον Θεάνθρωπο και τοποθετώντας ως ορατή κεφαλή της Εκκλησίας έναν άνθρωπο. Με τον τρόπο αυτόν επαναλαμβάνει θεσμικά πλέον το προπατορικό αμάρτημα.
Η αληθινή ενότητα επιτυγχάνεται με την ενότητα στην πίστη στην λατρεία και την διοίκηση. Αυτό είναι το πρότυπο ενότητος στην αρχαία Εκκλησία, την οποία συνεχίζει απαράλλακτα και καθολικά η Ορθόδοξη Καθολική Εκκλησία. Η μέθοδος της Ουνίας εισάγει ψεύτικη ενότητα και στηρίζεται σε αιρετική εκκλησιολογία, διότι εκτός του ότι επιτρέπει πολυμορφία στην πίστη και την λατρεία, εξαρτά την ενότητα από την αναγνώριση του πρωτείου του πάπα, που είναι θεσμός ανθρωπίνου δικαίου, και ανατρέπει το συνοδικό πολίτευμα διοικήσεως της Εκκλησίας που είναι θεσμός θείου δικαίου. Η πολυμορφία γίνεται δεκτή μόνο σε δευτερεύοντα θέματα τοπικών παραδόσεων και εθίμων.
Μετά την Α´ Βατικανή Σύνοδο (1870) και κυρίως την Β’ (1962-1964) το παπικό πρωτείο δεν αποτελεί μια απλή διοικητική διεκδίκηση, αλλά ουσιώδες δόγμα πίστεως απολύτως υποχρεωτικό για τη σωτηρία των πιστών. Η άρνησή του επισύρει το ανάθεμα της Α´ Βατικανής Συνόδου, η ισχύς του οποίου παραμένει και μετά τη Β´ Βατικανή.
Όπως ετόνισε στην εισήγησή του ο οικοδεσπότης της ημερίδος Σεβ.Μητροπολίτης Πειραιώς κ.Σεραφείμ «Δια της αιρετικής και βλασφήμου δοξασίας του Πρωτείου εξουσίας του επισκόπου Ρώμης και των εξ αυτής προελθόντων πνευματικών επακολούθων (ως το «αλάθητον» του Πάπα και ο απολυταρχικός - μοναρχικός δεσποτισμός του εφ' ολοκλήρου του σώματος της υπ' αυτόν θρησκευτικής κοινωνίας), ο Παπισμός εξελίχθη, εις απολυταρχικόν - μοναρχικόν σύστημα μυστικιστικής κοσμοθεωρίας και διαστροφής αυτής ταύτης της εννοίας της Εκκλησίας. Απεδείχθη νέος Ρωμαϊκός - Φραγκικός εθνισμός (paganismus) υπό πνευματικήν μεταμφίεσιν, αφήρεσε την μυστικήν ελευθερίαν εν Χριστώ εκάστου μέλους αυτής και απέβη το αναπόφευκτον και μοιραίον αίτιον της εις εκατοντάδας διαφόρων αιρέσεων εκπτώσεως εκ της μιας, αγίας, καθολικής και αποστολικής Εκκλησίας, ως και το ανυπέρβλητον εμπόδιον της δυνατότητος επιστροφής αυτών».
Κατά την εκτίμηση των συνέδρων η προσπάθεια του συγχρόνου θεολογικού Διαλόγου Ορθοδόξων και Ρωμαιοκαθολικών για την αποκατάστασι της εκκλησιαστικής κοινωνίας πρέπει οπωσδήποτε, πέραν της αποβολής των αιρετικών διδασκαλιών της Ρώμης (Φιλιόκβε, κτιστής Χάριτος, αλαθήτου, καθαρτηρίου κ.λπ.), να στοχεύη και στην οριστική αποβολή του παπικού πρωτείου και όχι σε κάποια κοινώς αποδεκτή επανερμηνεία του.
Τέλος κρίνεται απαράδεκτο και δεν γίνεται αποδεκτό ως «πρότυπο για την αποκατάσταση της πλήρους κοινωνίας» το συγκρητιστικό πλαίσιο της «ενότητος εν τη ποικιλία».
