|
Литургическое реформаторствоhttp://www.blagogon.ru/news/551Священник-модернист Димитрий Агеев советует Великим постом вкушать мясо, но в меньшем количестве11.03.2018
Иногда просто глаза отказываются верить тому, что я вижу на модернистском портале «Православие и мир». У некоторых авторов «Правмира» особая манера – они говорят что-то революционное, что противоречит самим основам православного учения, и никак не развивают свою мысль дальше. И читатель встает перед дилеммой: то ли он дурак и неправильно понял автора, то ли автор заматерел в лукавстве. И вот опять я натолкнулась на подобный прием. Архимандрит Рафаил (Карелин), изучивший вдоль и поперек модернистские тексты, как-то раз так обозначил эту особенность модернистов, к которой я никак не могу привыкнуть: «Модернисты, высказывая свои мысли, стараются не раскрывать их до конца, чтобы не выдавать свою антиправославную сущность. Поэтому у модернистов чувствуется отрывочность и незаконченность концептуальных взглядов». И вот недавно священник Димитрий Агеев, выпускник аспирантуры МДА при ОВЦС и модернистского православного Свято-Сергиевского Богословского института в Париже, до недавнего времени помощник председателя Отдела внешних церковных связей митрополита Илариона (Алфеева), сказал читателям «Правмира» посредством очень краткого намека, что в пост можно есть все что угодно: и творог, и рыбу, и мясо. Сначала священник Агеев порассуждал о том, что когда мы в пост отказываемся от скоромного, то гордимся, а это плохо. И что в пост мы слишком много думаем о том, что нам приготовить, и это тоже плохо. А потом вдруг заявляет: «Посчитайте, сколько вы тратите на еду. Например, тратите пять тысяч рублей, так возьмите и ограничьте себя в Великий пост. Пускай это будет та же пища, что обычно, но ее будет просто меньше или же она будет проще качеством, а значит, дешевле. Ешьте на три тысячи, а разницу отдайте нуждающемуся, потратьте на других. Это и будет настоящим постом». Я так понимаю, что фраза «пускай это будет та же пища, что обычно» означает: ешьте все, что хотите, в том числе и мясо с творогом. Протоиерей Алексий Уминский до этого на «Правмире» вел себя все же несколько скромнее. Он всего лишь призывал каждого самостоятельно избирать себе устав поста. И говорил, что если человек признает постной курицу, то пусть он и постится курицей. А я-то, наивная, в ужасе была от этого. Но отец Алексий хоть для приличия еще признавал устав поста. А отец Димитрий даже и призрачных приличий не хочет соблюдать. Между тем, 69-е апостольское правило, которое до сих пор никто не отменял, гласит: «Аще кто, епископ, или пресвитер, или диакон, или иподиакон, или чтец, или певец, не постится во святую Четыредесятницу предо Пасхою, или в среду, или в пяток, кроме препятствия от немощи телесныя: да будет извержен. Аще же мирянин: да будет отлучен». Сейчас, конечно, никто изст священников и архиереев не отлучает мирян от Церкви за употребление мяса в пост. Но из Катехизиса святителя Филарета Московского мы знаем, что от Церкви могут отлучить не только видимым образом люди, но и невидимым образом от нее может отлучить Сам Бог. И в последнем случае, как сказал в своей проповеди перед исповедью старец-архимандрит Иоанн (Крестьянкин), «внешне хоть и не выходи из храма, а благодать отступит!» Если человек поведется на эти лукавые речи модернистов и будет есть в пост что попало, то Бог может его отлучить от Церкви, и он, оставшись без защиты, станет игралищем бесов, и начнет нести всякую чушь на модернистских порталах и в соцсетях. При этом человек будет ходить в храм, исповедоваться, причащаться, считать себя православным христианином, и другие будут считать его православным христианином. А если он еще находится на высоких ступенях социальной лестницы, к его мнению будут прислушиваться. Кто знает, как нынешние модернисты дошли до своих антицерковных высказываний? Из-за чего бесы их взяли в оборот? Алла Тучкова, журналист «Ἡ θεία Λειτουργία τελεῖται ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ ἐπισκόπου». ΣΩΣΤΟ Η ΛΑΘΟΣ;"Божественная Литургия совершается во имя епископа". Верно или нет? «Ἡ θεία Λειτουργία τελεῖται
ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ ἐπισκόπου».
Μητροπ. Περγάμου Ἰωάννης
Σ Ω Σ Τ Ο ‘Η Λ Α Θ Ο Σ;
Στήν εἰσαγωγή τῆς διατριβῆς ἐπί διδακτορίᾳ τοῦ σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Περγάμου κ. Ἰωάννου Ζηζιούλα μέ θέμα:
Η ΕΝΟΤΗΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ
ΕΝ ΤΗ ΘΕΙΑ ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΑ ΚΑΙ ΤΩ ΕΠΙΣΚΟΠΩ
ΚΑΤΑ ΤΟΥΣ ΤΡΕΙΣ ΠΡΩΤΟΥΣ ΑΙΩΝΑΣ
διαβάζουμε ὅτι ἡ θεία Λειτουργία τελεῖται ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ ἐπισκόπου.
Ἀνατρέξαμε στή Σειρά ἐπί Θεμάτων ἐκκλησιαστικῆς Ἐπικαιρότητος τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου Θεοδώρου Ζήση, Ὁμοτίμου Καθηγητοῦ Παν/μίου Θεσσαλονίκης, Πατρολόγου καί Ἱστορικοῦ μέ τίτλο: Δέν εἶναι σχίσμα ἡ Ἀποτείχιση, Ὀφειλόμενες ἐξηγήσεις καί εἰδικότερα στή σελίδα 29 ἡ ὁποία, μέ σχετική προσωπική παρέμβαση, ἔχει ὡς ἀκολούθως:
Ἡ ἄποψη ὅτι ἡ Λειτουργία τελεῖται «εἰς τό ὄνομα τοῦ ἐπισκόπου», καί ὅπου δέν μνημονεύεται ὁ ἐπίσκοπος τά μυστήρια εἶναι ἄκυρα, εἶναι τοῦ Μητροπολίτου Περγάμου κ. Ἰωάννου Ζηζιούλα καί εἶναι γνώμη πρωτοφανῆς καί πεπλανημένη.
Ὑπέρ τῆς ἀπόψεως αὐτῆς δέν ὑπάρχει καμμία ἁγιογραφική καί πατερική μαρτυρία παρά μόνον ὁ αἱρετικός ἐπισκοποκεντρισμός καί ἡ παπίζουσα δεσποτοκρατία.
Α. Μνημονεύουμε ἁπλῶς ἐνδεικτικά αὐτό πού λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος στούς Κορινθίους, πού εἶχαν διαιρεθεῖ σέ ὁμάδες ὀπαδῶν, ἐπί κεφαλῆς τῶν ὁποίων ἔβαζαν κάποιους ἀποστόλους-διδασκάλους καί ὄχι τόν Χριστό. Διαμαρτύρεται ὁ Ἀπόστολος Παῦλος λέγοντας ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ὁ ἀρχηγός τῆς σωτηρίας πού ἐσταυρώθη ὑπέρ ἡμῶν, καί εἰς τό ὄνομα τοῦ Χριστοῦ τελοῦνται τά Μυστήρια.
«Μεμέρισται ὁ Χριστός; Μή Παῦλος ἐσταυρώθη ὐπέρ ὑμῶν; Ἤ εἰς τό ὄνομα τοῦ Παύλου ἐβαπτίσθητε; Εὐχαριστῶ τῷ Θεῷ ὅτι οὐδένα ὑμῶν ἐβάπτισα».[1]
Μετάφραση: Ἔγινε κομμάτια ὁ Χριστός; Μήπως σταυρώθηκε γιά σᾶς ὁ Παῦλος; Ἤ μήπως βαπτιστήκατε στό ὄνομα τοῦ Παύλου; Εὐχαριστῶ τό Θεό διότι κανένα ἀπό σᾶς δέν βάπτισα».
Ἄν ὁ οὐρανοβάμων καί θεόπτης Παῦλος ἀρνεῖται κατηγορηματικά καί ἀπαρέγκλιτα νά τελεῖ εἰς τό ὄνομά του τό Μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος, ἡ γνώμη τοῦ ἀναφερόμενου Μητροπολίτη ὅτι ἡ Θεία Εὐχαριστία τελεῖται «εἰς τό ὄνομα τοῦ ἐπισκόπου» δηλώνει ἐπιεικῶς ἀσύμφορη, ὑπεροπτική, «ἑωσφορική» τοποθέτηση πού καταστρατηγεῖ τό ἱερό θεσμικό πλαίσιο τοῦ Μυστηρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας τοῦ Ζωοδότου Τριαδικοῦ Θεοῦ.
Β. Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος ἀποστέλλων τούς μαθητάς εἰς τό κήρυγμα, τούς ἔδωσε ἐντολή νά βαπτίζουν εἰς τό ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος: «Πορευθέντες οὖν μαθητεύσατε πάντα τά ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτούς εἰς τό ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος».[2]
Γ. Συνιστώντας δέ καί ἱδρύοντας τό Μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας κατά τήν τέλεση τοῦ Μυστικοῦ Δείπνου δέν εἶπε ὅτι αὐτό θά τό τελεῖτε στό ὄνομά σας, ἀλλά γιά νά θυμᾶσθε ἐμένα «Τοῦτο ποιεῖτε εἰς τήν ἐμήν ἀνάμνησιν».[3] Ἡ Θεία Λειτουργία καί οἱ ἄλλες ἀκολουθίες ἀρχίζουν μέ τριαδολογική ἐπίκληση «Εὐλογημένη ἡ βασιλεία τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» καί «Εἰς τό ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» ἤ «Εὐλογητός ὁ Θεός ἡμῶν πάντοτε…». Τίποτε δέν ἄρχεται μέ ἐπίκληση τοῦ ὀνόματος τοῦ ἐπισκόπου. Ἀρχή καί τό τέλος, τό Α καί τό Ω, ὁ πρῶτος καί ὁ ἔσχατος εἶναι ὁ Τριαδικός Θεός . τό ἱερατεῖο Του, ἀρχῆς γενομένης ἀπό τόν κάθε ἐπίσκοπο, συνιστᾶ τούς διακόνους Του πού θά δώσουν λόγο γιά τήν διακονία τους πάντα εἰς τό ὄνομα τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ καί ποτέ στό ὄνομα τοῦ ἐπισκόπου τύπου ἑωσφορικοῦ παπικοῦ «αὐτοκράτορα».
Ἄς κάνουν τόν κόπο οἱ ἀνενημέρωτοι καί ἐπιπολῆς σέ γνώση ἐπίσκοποι νά ἀνατρέξουν στοιχειωδῶς καί νά δοῦν σέ κάποιο λεξικό τῆς Κ. Διαθήκης (Concordantia)τί σημαίνει ἡ λέξη «ὄνομα», .νά δοῦν τό ὄνομα ποίου ἐπικαλοῦνται οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι, γιά νά ἐπιτελέσουν θαύματα καί γενικότερα τήν ἀποστολή τους.
Ὅλα ἐπιτελοῦνται «ἐν τῷ ὀνόματι τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ», «ὀνομάζοντες τό ὄνομα Χριστοῦ», σέ ἀμέτρητα γεγονότα καί περιστάσεις.
2. Εἰδικότερα, στήν εὐχή τοῦ Χερουβικοῦ Ὕμνου «Οὐδείς ἄξιος τῶν συνδεδεμένων ταῖς σαρκικαῖς ἐπιθυμίαις…», πού ἀναφωνοῦν «ἐκ βαθέων» ὁ ἐπίσκοπος ἤ ὁ ἱερεύς πρό τῆς Ἁγίας Τραπέζης ὁμολογοῦν ὅτι ὁ Χριστός εἶναι ὁ ἱερουργός τοῦ μυστηρίου, «ὁ προσφέρων καί προσφερόμενος», καί ποτέ ὁ ἐπίσκοπος ἤ ὁ ἱερεύς: «Σύ γάρ εἶ ὁ προσφέρων καί προσφερόμενος καί προσδεχόμενος καί διαδιδόμενος, Χριστέ ὁ Θεός ἡμῶν».
3. Ὡσαύτως, στήν μικρή ἀκολουθία τοῦ «Καιροῦ» πρό τῆς Προσκομιδῆς, ἱκετεύουν οἱ κληρικοί τόν Χριστό νά προσεγγίσει τήν Χείραν Του γιά τήν ἐπιτέλεση τῆς ἀναίμακτης ἱερουργίας: «Κύριε ἐξαπόστειλόν μοι τήν χεῖρά σου ἐξ ἁγίου κατοικητηρίου σου».
4. Τέλος, ἐπισημαίνεται, ὅτι ἡ μνημόνευση τοῦ Ἐπισκόπου γίνεται γιά ἄλλους λόγους, καί ὄχι γιατί ἀποτελεῖ οὐσιῶδες στοιχεῖο τοῦ Μυστηρίου, χωρίς τό ὁποῖο τό μυστήριο εἶναι δῆθεν ἄκυρο. Σέ ποιά Ὀρθόδοξη Δογματική διδάσκεται αὐτή ἡ κακόδοξη διδασκαλία; Ὁ ἐπίσκοπος μνημονεύεται, κυρίως γιά νά φανεῖ, ὅτι ὁ μνημονεύων καί ὁ μνημονευόμενος ἔχουν τήν ἴδια πίστη, ὄτι εἶναι ἀμφότεροι Ὀρθόδοξοι, ὅτι ὁ μνημονευόμενος ἔχει τήν ἴδια πίστη μέ τόν μνημονεύοντα, εἶναι ταυτογνωμονοῦντες καί ταυτοπιστεύοντες». Νά τονιστεῖ ὅτι δέν παραγνωρίζεται ἡ σημαντική, σπουδαία καί πρωτεύουσα θέση πού ἔχει ὁ ἐπίσκοπος στήν Ἐκκλησία, σύμφωνα καί μέ ὅσα λέγει ὁ Ἅγιος Ἰγνάτιος Ἀντιοχείας. Ἐν τούτοις, ὅλα αὐτά ἰσχύουν, ὅταν πρόκειται περί Ὀρθοδόξου ἐπισκόπου πού ἱερουργεῖ μέ Κύριό του τόν Τριαδικό Θεό καί ὄχι περί ψευδεπισκόπου πού ταυτοποιεῖται ὡς αὐτοδύναμη ἐξουσία.
http://aktines.blogspot.ru/2018/01/blog-post_862.html
[1] Κορ. Α’ 1, 11-17
[2] Ματθ. 28, 19
[3] Λουκ. 22, 20
Πλάνη ὁ καθαγιασμὸς δύο Ἁγίων Ποτηρίων εἰς μίαν θ. Λειτουργίαν. Λογικῶς καί θεολογικῶς ἀπαράδεκτος καινοτομία.Освящение двух Святых Чаш во время Божественной Литургии - это заблуждение. Неприемлемое новшество с точки зрения логики и богословия ΠΛΑΝΗ Ο ΚΑΘΑΓΙΑΣΜΟΣ ΔΥΟ ΑΓΙΩΝ ΠΟΤΗΡΙΩΝ ΣΕ ΜΙΑ Θ. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ!
Ἡ προϊστορία αὐτοῦ τοῦ ἄρθρου
Ἕνας παλαιός μαθητής μου στό Ἐκκλησιαστικό Λύκειο Ἀθηνῶν, καί σήμερα πρωτοπρεσβύτερος σέ ὅμορη Μητρόπολη τῶν Ἀθηνῶν, μέ πολύ συνειδητοποιημένη ποιμαντική διακονία, μέ εἶχε ρωτήσει πρίν ἀπό δύο χρόνια ἄν εἶναι δυνατόν νά καθαγιάζονται δύο ἤ περισσότερα Ἅγια Ποτήρια σέ μιά Θ. Λειτουργία, γιατί ὁ ἴδιος εἶχε ἰδεῖ μέ τά μάτια του σέ ἐνορίες τῆς Καστοριᾶς καί τοῦ λεκανοπεδίου τῆς Ἀττικῆς νά εἰσοδεύονται κατά τήν Μεγάλη Εἴσοδο δύο Ἅγια Ποτήρια! Τοῦ εἶχα ἀναπτύξει τότε προφορικά τήν ἐπιχειρηματολογία μου, ἀποδεικνύοντας ὅτι αὐτό εἶναι ἀπαράδεκτο, καί λογικά καί θεολογικά καί ἐκεῖνος μέ παρεκάλεσε νά δημοσιεύσω αὐτά διότι –ὅπως μοῦ εἶπε– ἔχει προκληθεῖ μεγάλη σύγχυση ἐπί τοῦ προκειμένου.
Τότε, δέν θεώρησα τό θέμα ἐπεῖγον, μοῦ φάνηκε, μάλιστα, καί ὑπερβολικός ὁ φόβος του γιά τήν ἐξάπλωση μιᾶς τόσο αὐτονόητα παράλογης καί ἀθεολόγητης τελετουργικῆς πράξεως, καί, δεδομένων τῶν πολλῶν ὑποχρεώσεών μου, τό πρᾶγμα ἔμεινε σέ ἐκκρεμότητα.
Ὅμως, πρίν ἀπό λίγες ἡμέρες, πληροφορήθηκα καί ἀπό ἄλλα πρόσωπα ὅτι ἡ ἀπίστευτη αὐτή τελετουργική αὐθαιρεσία πραγματοποιήθηκε καί σέ κεντρικό Ναό τῶν Ἀθηνῶν(!), ὁπότε θεώρησα ὑποχρέωσή μου νά ἀσχοληθῶ μέ αὐτήν κατά ἀπόλυτη προτεραιότητα, στά πλαίσια, μάλιστα, τῆς εἰδικῆς στήλης τοῦ περιοδικοῦ μας, τῆς ἀφιερωμένης στήν συζήτηση Τελετουργικῶν Ἐρωτημάτων.
Περιγραφή τῆς Τελετουργικῆς παρεκτροπῆς
Κατ’ ἀρχάς, πρίν προχωρήσω στήν ἀνασκευή τῆς ἀνωτέρω Τελετουργικῆς παρεκτροπῆς, εἶναι ἀνάγκη νά περιγράψω λεπτομερέστερα τό πρόβλημα, καί γιά κείνους –κυρίως λαϊκούς– πού δέν ἔχουν ἰδιαίτερη ἐξοικείωση μέ τήν Τελετουργική ἀλλά καί γιά τούς Κληρικούς, πού δέν συνέπεσε νά ἀντιληφθοῦν τό θέμα.
Πρόκειται γιά ἕναν νεωτερισμό, ὁ ὁποῖος δέν ἔρχεται γιά νά λύση κάποιο ὑπαρκτό Λειτουργικό ἤ Τελετουργικό πρόβλημα, ἀλλά γιά νά δημιουργήση Τελετουργικό πρόβλημα, μέ προεκτάσεις καί ἐπιπτώσεις στήν Δογματική τῆς Ἐκκλησίας μας, δεδομένου ὅτι ἡ Τελετουργική εἶναι ὑλοποίηση καί πραγμάτωση τῆς Δογματικῆς.
Ὑποτίθεται ὅτι ὁ νεωτερισμός ἔρχεται γιά νά δώση λύση, στήν ἀντιμετώπιση τῆς δυσχερείας τῶν Λειτουργῶν νά κοινωνήσουν πάρα πολλούς πιστούς ἀπό τό Ἅγιον Αἷμα πού περιέχεται σέ ἕνα Ἅγιο Ποτήριο, γι’ αὐτό καί ὑπαγορεύει στούς Λειτουργούς νά …καθαγιάζουν σέ κάθε Θ. Λειτουργία, δύο, τοὐλάχιστον, Ἅγια Ποτήρια, ὥστε τό περιεχόμενό τους σέ Νάμα, μετά τήν Μεταβολή του σέ Ἅγιο Αἷμα, νά ἐπαρκέση γιά ὅλους τούς μεταλαμβάνοντας!
Ὅμως, αὐτό εἶναι κατ’ οὐσίαν ἀνύπαρκτο πρόβλημα, ἀφοῦ τό μέν θεωρούμενο ὡς πρόβλημα ἔχει πρό αἰώνων λυθεῖ, ὁ τρόπος δέ προσεγγίσεώς του προσβάλλει εὐθέως τήν ἐγκυρότητα τοῦ Μυστηρίου τῆς Θ. Εὐχαριστίας!
Θά προσπαθήσω, λοιπόν, νά ἐξηγηθῶ πιό ἀναλυτικά, θέτοντας λογικά καί θεολογικά ἐρωτήματα καί τά ἐπιχειρήματά μου, ἀλλά καί λαμβάνοντας ὑπ’ ὄψει, εἰ δυνατόν, ὅλες τίς ἐκδοχές καί τίς ἐπιπτώσεις τοῦ θέματος.
Ἀναζητοῦμε λύση σέ λελυμένο θέμα;
Κατ’ ἀρχάς, διερωτῶμαι, πῶς δημιουργήθηκε ἐπί τῶν ἡμερῶν μας ἕνα θέμα, πού ποτέ δέν προϋπῆρξε στήν Ἐκκλησία μας; Ὑπῆρξε, ἄραγε σέ κάποιον Κληρικό πρόβλημα καί ἀπορία πῶς θά αὐξήση τήν ποσότητα τοῦ Ἁγίου Αἵματος στό Ἅγιο Ποτήριο τῆς Θ. Λειτουργίας προκειμένου νά ἐπαρκέση γιά τήν Θ. Κοινωνία τοῦ ἐκκλησιάσματός του, ὥστε νά ‘’σκαρφισθῆ’’ κάποιος στίς μέρες μας νά τοῦ λύση αὐτή του τήν ἀπορία, ὑποδεικνύοντάς του νά Καθαγιάζη δύο Ἅγια Ποτήρια(!) σέ μία Θ. Λειτουργία; Καί πῶς χωρίς νά διερωτηθοῦν τόν ἀκολούθησαν καί ἄλλοι Κληρικοί; Δέν μᾶς ἔφθαναν τόσα καί τόσα θεολογικά καί ποιμαντικά προβλήματα καί ἔπρεπε νά δημιουργήσουμε καί ἕνα πρόσθετο Δογματικό πρόβλημα;
Ἡ Ἁγία μας Ἐκκλησία ἀπό αἰώνων ἔχει προλάβει τίς ἀπορίες μας, καί ἐπί τοῦ προκειμένου μᾶς ἔχει διδάξει καί ἐν γράμματι καί ἐν τῇ Λειτουργική Της πράξει, ὅτι μιά μικρή ποσότητα Οἴνου μετά τόν Καθαγιασμό καί τήν Μεταβολή του σέ «Αἷμα Χριστοῦ», πολλαπλασιάζεται μέ τήν προσθήκη οἱασδήποτε ποσότητος Νάματος, προκειμένου νά ἐπαρκέση γιά μεγάλο πλῆθος μεταλαμβανόντων.
Αὐτό –πέραν τῆς ζώσης Παραδόσεως πού παρελάβαμε ἀπό τούς συγχρόνους ἁγίους Γέροντας– ἀποδεικνύεται καί μόνο ἀπό τήν Προηγιασμένη Θ. Λειτουργία, κατά τήν ὁποία δέν καθαγιάζεται οὔτε Ἄρτος οὔτε Οἶνος, ἀλλά λειτουργοῦμε κατ’ αὐτές (τίς Τετάρτες καί Παρασκευές τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς) μέ καθαγιασθέντα Ἅγιον Ἄρτον ἀπό τήν προηγουμένη Κυριακή, πού μόνο Αὐτός ἔχει ἐμβαπτισθεῖ στό Ἅγιον Αἷμα τῆς Κυριακάτικης Θ. Λειτουργίας, πληροῦντες τό Ἅγιον Ποτήριον ἐξ ὁλοκλήρου μέ ἁπλόν Νάμα (Οἶνον).
Σχετικῶς περιγράφει ὁ Πατριάρχης Μιχαήλ Κηρουλάριος σέ ἀνέκδοτη Πραγματεία του «Περί τῆς Προηγιασμένης Θ. Λειτουργίας»: «Ἐμβάλλεται ὁ προαγιασθείς καί προτελειωθείς ἅγιος Ἄρτος εἰς τό Μυστικόν Ποτήριον καί οὕτως ὁ ἐν τούτῳ οἶνος εἰς ἅγιον Αἷμα τοῦ Κυρίου μεταβάλλεται καί πιστεύεται μεταβάλλεσθαι» (Π. Ν. Τρεμπέλα, Δογματική, τ. 3, σελ. 165, Ἀθῆναι 1961).
Καί ὁ ἅγιος Γερμανός Κωνσταντινουπόλεως ἐπικυρώνει: «Μετέχων ὁ θεῖος Ἄρτος τοῦ ἁγιασμοῦ μεταδίδωσι καί τοῖς ἄλλοις τιμίοις δώροις. Ὁμοίως καί τῷ Ποτηρίῳ μεταδίδωσι τοῦ ἁγιασμοῦ καί τῆς χάριτος» (Ἱστορία Ἐκκλησιαστική καί Μυστική Θεωρία, P.G. 98, 449)
Ἐάν, λοιπόν –γιά νά μεταλάβουν οἱ Πιστοί– ὁ ἁπλός Οἶνος (Νάμα), μέ τόν ὁποῖο γεμίζουμε τό Ἅγιο Ποτήριο κατά τίς Προηγιασμένες (πού δέν γίνεται Θυσία, ὁπότε δέν γίνεται καί ἐπίκληση τῆς Χάριτος τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ὥστε νά μεταβληθῆ ὁ Οἶνος σέ «Αἷμα Χριστοῦ»), ἐνεργεῖ ὡς «φορεῖο» τῆς ἐλαχίστης ποσότητος τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ, ὅσης, δηλαδή, ἔχει ἀπορροφηθεῖ στόν νοτισθέντα (ἀπό τήν προηγουμένη Κυριακή) Ἅγιον Ἄρτον τῆς Προηγιασμένης, πῶς δέν μπορεῖ νά ἐνεργήση ἡ προσθήκη οἱασδήποτε ποσότητος ἁπλοῦ Νάματος, ὡς «φορεῖο» τῆς ἀσυγκρίτως μεγαλυτέρας ποσότητος (ἑνός Ἁγίου Ποτηρίου) Ἁγίου Αἵματος τοῦ Χριστοῦ μας, ὥστε νά πολλαπλασιασθῆ ἡ Καθαγιασθεῖσα ποσότητα τοῦ Ἁγίου Αἵματος;
Ὅσοι ἔσπευσαν νά υἱοθετήσουν μιά τόσο ξένη πρός τήν Λειτουργική μας Παράδοση πρακτική, καθαγιάζοντες δύο ἤ περισσότερα Ἅγια Ποτήρια –θεωροῦντες, προφανῶς, ὅτι μόνο δι’ αὐτοῦ τοῦ τρόπου ἔχουμε ἔγκυρη Θ. Κοινωνία– δέν ἀντιλαμβάνονται ὅτι εὐθέως ἀμφισβητοῦν τήν ἐγκυρότητα τῆς Θ. Κοινωνίας τῶν Προηγιασμένων Δώρων, ὁπότε τό θέμα λαμβάνει ἄλλες διαστάσεις;
Παρά ταῦτα, παρά τήν δυνατότητα πού μᾶς δίδει ἡ Ἐκκλησία μας νά αὐξήσουμε τήν ποσότητα τοῦ Ἁγίου Αἵματος στό Ἅγιο Ποτήριο διά τῆς προσθήκης Οἴνου (Νάματος), ὡς Κληρικός πού συνεπλήρωσα 45 ἔτη Ἱερωσύνης μαρτυρῶ ὅτι οὐδέποτε μέχρι σήμερα χρειάσθηκε νά προσθέσω Νάμα μετά τόν Καθαγιασμόν τοῦ Ἁγίου Ποτηρίου, παρ’ ὅτι στόν Ναόν μας κοινωνοῦμε τόν λαό σταθερά κάθε Κυριακή ἀπό τρία Ἅγια Ποτήρια, κατά δέ τίς μεγάλες ἑορτές (Χριστούγεννα, Πάσχα, Πεντηκοστή, Μ. Πέμπτη, Μ. Σάββατον κ.ἄ.) ἀπό τέσσερα καί πέντε, στά ὁποῖα, βεβαίως, μοιράζεται τό Καθαγιασθέν περιεχόμενο τοῦ ΕΝΟΣ Καθαγιασθέντος Ἁγίου Ποτηρίου, χωρίς ἄλλη προσθήκη Νάματος. Ὑπῆρξαν, μάλιστα, ἡμέρες χειροτονιῶν πού τελέσθηκαν στόν Ναό μας, κατά τίς ὁποῖες συνελειτούργησαν δύο καί τρεῖς Ἀρχιερεῖς, 18-20 Πρεσβύτεροι καί 2 Διάκονοι, χωρίς νά χρειασθῆ προσθήκη Νάματος, ἐφ’ ὅσον ὁ Ναός μας διαθέτει εὐρύχωρα Ἅγια Ποτήρια καί ἕνα, χωρητικότητος 1,5 λίτρου. Ὑπάρχει, λοιπόν, καί αὐτός ὁ τρόπος καί γι’ αὐτό δέν μπορῶ νά ἀντιληφθῶ τήν ἀφετηρία καί τίς πραγματικές ἐπιδιώξεις μιᾶς τόσο ἀντορθοδόξου λειτουργικῆς καινοτομίας.
Τί μαρτυρεῖ ἡ Λατρευτική καί Δογματική μας Παράδοση;
Πέραν, ὅμως, τῆς πρακτικῆς διαστάσεως τοῦ ζητήματος –λογικῆς καί θεολογικής– πρέπει νά ἐρωτηθοῦν οἱ καινοτομήσαντες, πῶς σκέπτονται νά ἀντιμετωπίσουν τήν ἐπί τοῦ προκειμένου βοῶσα γραπτή Λατρευτική Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας, ὅπως π.χ. τοῦ ἀρχαιοτάτου ἁγίου Εἰρηναίου Ἐπισκόπου Λουγδούνου, ὁ ὁποῖος στό ἔργο του «Ἔλεγχος τῆς ψευδωνύμου γνώσεως» ὁμιλεῖ σαφῶς περί «κεκραμένου ποτηρίου» καί ὄχι περί κεκραμένων ποτηρίων; Γράφει: «Ὁπότε οὖν καί τό κεκραμένον ποτήριον, καί ὁ γεγονώς ἄρτος ἐπιδέχεται τόν λόγον τοῦ Θεοῦ καί γίνεται ἡ Εὐχαριστία σῶμα Χριστοῦ..» (ΒΕΠΕΣ, 5, 25-28).
Πῶς θά ἀντιμετωπίσουν τά κείμενα τῆς Θ. Λειτουργίας τοῦ Μ. Βασιλείου καί τοῦ Ἁγίου Χρυσοστόμου, τά ὁποῖα αὐτά καί μόνα ἀποτελοῦν τόν γνώμονα τῆς δογματικῆς Λειτουργικῆς ἐγκυρότητος καί, μόνο βάσει αὐτῶν πρέπει νά κρίνεται τό ἐάν καί κατά πόσον εἶναι Δογματικά καί Λειτουργικά ἔγκυρες καί οἱ ἄλλες διασωθεῖσες Θ. Λειτουργίες (Ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου, Ἁγίου Ἀποστόλου Μάρκου, Ἁγ. Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου κ.ἄ.), οἱ ὁποῖες, ἐπειδή διά μέσου τῶν αἰώνων ἔχουν ὑποστεῖ ἀλλοιώσεις καί νοθεύσεις, δέν ἀποτελοῦν Κριτήριο, ἀλλά κρίνονται ἀπό τίς δύο προαναφερθεῖσες (Μ. Βασίλειου καί Ἁγίου Χρυσοστόμου), πού ἔχει καθορίσει ἡ Ἐκκλησία μας νά τελοῦνται καθ’ ὅλη τήν διάρκεια τοῦ ἔτους σέ ὁλόκληρη τήν Ὀρθόδοξη Οἰκουμένη;
Καί οἱ δύο Μεγάλοι Ἱεράρχαι στίς Θ. Λειτουργίες τους πρό τοῦ Καθαγιασμοῦ τῶν Τιμίων Δώρων, πρίν παραθέσουν τά συστατικά τοῦ Μυστηρίου τῆς Θ. Εὐχαριστίας λόγια τοῦ Χριστοῦ μας, μᾶς τονίζουν ὅτι ὁ Χριστός: Ἔλαβεν «Ἄρτον ἐν ταῖς ἁγίαις αὐτοῦ καί ἀχράντοις καί ἀμωμήτοις χερσίν… Ὁμοίως καί.. Ποτήριον…», ὄχι Ποτήρια. Καί κατά τόν Καθαγιασμόν: «Ποίησον τόν μέν Ἄρτον τοῦτον, τίμιον Σῶμα τοῦ Χριστοῦ σου… Τό δέ ἐν τῷ Ποτηρίῳ τούτῳ, τίμιον Αἷμα τοῦ Χριστοῦ σου».
Ὁ Μ. Βασίλειος εἶναι ἰδιαιτέρως κατηγορηματικός καί ὑπογραμμίζει: «Ἡμᾶς δέ πάντας, τούς ἐκ τοῦ Ἑνός Ἄρτου καί τοῦ Ποτηρίου μετέχοντας, ἑνώσαις ἀλλήλοις εἰς ἑνός Πνεύματος Ἁγίου κοινωνίαν…».
Ὅταν, λοιπόν, ἀπαγγέλουμε τόσο συγκεκριμένα λόγια στή Θ. Λειτουργία, «…Ὁσάκις γάρ ἄν ἐσθίετε τόν Ἄρτον τοῦτον καί τό Ποτήριον τοῦτο πίνητε, τόν ἐμόν θάνατον καταγγέλλετε, τήν ἐμήν Ἀνάστασιν ὁμολογεῖτε… Τό δέ Ποτήριον τοῦτο, αὐτό τό τίμιον Αἷμα τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ», πῶς εἶναι δυνατόν νά ἔχουμε ἐνώπιον μας ἀντί ἑνός Ποτηρίου, δύο ἤ τρία καί νά ἀληθεύουμε; Καί πῶς θά θεολογοῦμε ὀρθά μέ αὐτήν τήν παραχάραξη; Ἕνα εἶναι τό Ποτήριον τῆς Εὐχαριστίας, διότι, Ἕνα τό Θυσιαστήριον, Ἕνας ὁ Ἄρτος, Ἕνας ὁ Χριστός!
Συνεπῶς, οἱ ὅποιες ἐνστάσεις ὁρισμένων καί ἡ ἐπίκληση παλαιῶν κειμένων, πρό τοῦ Μ. Βασιλείου, τά ὁποῖα ἀναφέρονται στήν εὐλόγηση πολλῶν Ποτηρίων κατά τήν Θ. Λειτουργία, δέν ἔχει καμμιά ἀποδεικτική σημασία ὑπέρ τῆς καινοτομίας τους, δεδομένου ὅτι ἀφ’ ἑνός μέν πολλά ἀπό τά κείμενα αὐτά ἔχουν ἀλλοιωθεῖ –ὅπως προείπαμε– ἀλλά καί διότι ὡς εὐλόγησις Ποτηρίων ἐννοεῖται σέ πολλά ἀπό αὐτά ἡ διανομή τοῦ ΕΝΟΣ Ἁγίου Ποτηρίου μετά τόν Καθαγιασμό σέ πολλά Ἅγια Ποτήρια, ὥστε, μεταδιδομένης τῆς Θ. Κοινωνίας ἀπό πολλούς Ἱερεῖς, νά διευκολύνονται χρονικά οἱ Πιστοί.
Μέ τήν ἴδια συλλογιστική, ὅτι, δηλαδή, ὅπου ἀναφέρονται σέ παλαιά κείμενα πολλά Ποτήρια, σημαίνεται καί Καθαγιασμός πολλῶν Ποτηρίων σέ μία Θ. Λειτουργία, θά μποροῦσε κάποιος κάλλιστα νά ἰσχυρισθῆ, ὅτι ἐπειδή ἡ Θ. Μετάληψις τοῦ Αὐτοκράτορος ἐγίνετο μέ ξεχωριστό Ἅγιο Ποτήριο (λόγῳ τῆς ἰδιότητός του ὡς «ἐπισκόπου τῶν ἐκτός τῆς Ἱερωσύνης πραγμάτων»), αὐτό εἶναι ἀποδεικτικό ἐπιχείρημα ὅτι ἐγένετο καί ξεχωριστός Καθαγιασμός τοῦ Ποτηρίου τοῦ Αὐτοκράτορος! Ἐκεῖ μᾶς ὁδηγεῖ αὐτός ὁ παραλογισμός μας!
Ἡ εὐλόγησις δύο Ποτηρίων, ἐπίδραση Λατινικῆς πλάνης
Ὁλοκληρώνοντας τό θέμα μας, κρίνουμε ἀπαραίτητο νά ἐπιχειρήσουμε νά δώσουμε καί μιά ἱστορικοθεολογική ἀπάντηση στό ἐρώτημα πού θέσαμε στήν ἀρχή τοῦ ἄρθρου μας: «Διερωτῶμαι, πῶς δημιουργήθηκε ἐπί τῶν ἡμερῶν μας ἕνα θέμα, πού ποτέ δέν προϋπῆρξε στήν Ἐκκλησία μας;».
Ἡ Ἐκκλησιαστική Ἱστορία μᾶς πληροφορεῖ ὅτι τέτοιο θέμα δημιουργήθηκε στόν Παπισμό ἀπό τόν Θωμᾶ Ἀκινάτη, ὁ ὁποῖος ἠρνεῖτο τήν χρήση ζέοντος στήν Θ. Κοινωνία, ἰσχυριζόμενος ὅτι ἡ ἀνάμειξη τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ μέ τό ζέον ὕδωρ τῆς Θ. Λειτουργίας προκαλεῖ φθορά(!) στό Μυστήριο: «Nullo modo debet aqua vino jam consecrato misceri, quia sequeretur corruption sacramenti pro aliqua parte». Σέ μετάφραση: «Σέ καμμιά περίπτωση δέν πρέπει νά ἀναμιχθῆ τό νερό μέ τόν Καθαγιασμένον Οἶνον, διότι ἡ διαφθορά τοῦ Μυστηρίου θά ἐπεκταθῆ σέ ὁποιοδήποτε μέρος του» (Summa Theologiae IIIa p. 9, LXXXIII art. 6 ad quartum). Μάλιστα, στή Σύνοδο Φερράρας-Φλωρεντίας οἱ Δυτικοί ἐζήτησαν ἐξηγήσεις ἀπό τούς Ὀρθοδόξους «περί τῆς μετά τόν καθαγιασμόν ἀναμίξεως τοῦ ζέοντος ὕδατος μετά τοῦ καθηγιασμένου οἴνου» (Βλ. Π. Ν.Τρεμπέλα, Δογματική, τ. 3, σελ. 165, Ἀθῆναι 1961).
Εἶναι ἰδιαιτέρως σημαντική ἡ ἐπισήμανση τοῦ μακαριστοῦ Καθηγητοῦ Παναγιώτη Τρεμπέλα ὅτι μόλις κατά τόν ἔνατον αἰῶνα ἐτέθη στή Δύση τό ἐρώτημα «ἐάν τά καθηγιασμένα ἤδη στοιχεῖα τῆς Θ. Εὐχαριστίας ἀναμιγνυόμενα μετά μή καθηγιασμένων στοιχείων ἀφομοιοῦσι καί ταῦτα, καί ὁ Amalarius τοῦ Metz, ἐξ ἀφορμῆς τῆς κατά μόνην τήν Μ. Παρασκευήν τελουμένης ἐν τῇ Δύσει Προηγιασμένης Λειτουργίας, παρετήρησεν, ὅτι καθαγιάζεται ὁ μή καθηγιασμένος οἶνος διά τοῦ καθηγιασμένου Ἄρτου», καί ἡ γνώμη του ἐπεκράτησε, ἕως τό δεύτερο ἥμισυ τοῦ ΙΓ αἰῶνα, ὅταν πλέον κυριάρχησε στούς Λατίνους ἡ πλάνη τοῦ Θωμᾶ Ἀκινάτη, ὅτι ἡ μεταβολή τοῦ Ἄρτου καί τοῦ Οἴνου γίνεται μόνο κατά τήν στιγμή τῆς ἐκφωνήσεως «τῶν λόγων τῆς συστάσεως» τοῦ Μυστηρίου, «Λάβετε, φάγετε…» καί «Πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες…», ὁπότε –κατά τήν ἄποψη αὐτήν– μετά ἀπό τήν χρονική αὐτή στιγμή δέν εἶναι δυνατόν νά προστεθῆ οἶνος. (Βλ. Π. Ν.Τρεμπέλα, ὅ.ἀ., σελ. 165.)
Προσωπική μου ἄποψη εἶναι ὅτι γι’ αὐτόν ἀκριβῶς τόν λόγο οἱ Παπικοί κοινωνοῦν πλέον τούς λαϊκούς μόνο μέ ἅγιον Ἄρτο καί ἔπαψαν νά τούς μεταδίδουν καί τό ἅγιο Αἷμα. Ἐπειδή, δηλαδή, ἀρνοῦνται τήν προσθήκη Οἴνου μετά τόν Καθαγιασμό τοῦ Ἁγίου Ποτηρίου. Χωρίς αὐτήν τήν προσθήκη οἴνου, θά ἦταν ἀδύνατον νά ἐπαρκέση ἡ ποσότητα τοῦ ἁγίου Αἵματος γιά νά μεταλάβουν ὅλους τούς Πιστούς, ἰδίως μιᾶς πολυπληθοῦς Λειτουργίας τοῦ Πάπα! Γι’ αὐτό καί ἐπενόησαν τήν θεωρία «τῆς συναφείας», ἰσχυριζόμενοι ὅτι ἐπειδή δέν νοεῖται σῶμα ἄνευ αἵματος, ἄρα κοινωνοῦντες τοῦ Σώματος τοῦ Χριστοῦ, μετέχουν καί τοῦ Αἵματος Αὐτοῦ!
Πάντως, οὔτε οἱ Παπικοί, παρά τήν δική τους πλάνη, δέν ἔφθασαν στό σημεῖο νά εὐλογοῦν πολλά Ἅγια Ποτήρια σέ μιά Θ. Λειτουργία!
Θέλω νά πιστεύω ὅτι ἡ ἀνακίνηση τοῦ θέματος στίς μέρες μας, δέν ὑποδηλώνει καί θεολογική συγγένεια μέ τήν Λατινική πλάνη.
Ἐπιλεγόμενα
Θά μποροῦσε νά γραφῆ ἰδιαιτέρα καί ἐκτενής διατριβή γιά τό θέμα πού ἀπησχόλησε αὐτό μας τό ἄρθρο, ὅμως, μιά περιοδική ἔκδοση δέν συνεργεῖ σέ κάτι τέτοιο. Ἄλλωστε, ὅπως ἤδη ἀναπτύξαμε, πρόκειται γιά θέμα πού ἔχει λυθεῖ γιά τήν Ὀρθοδοξία καί, σέ συσχετισμό μέ τήν λογική τοῦ πράγματος, κάτι περισσότερο θά ἦταν περιττό, σέ αὐτήν τοὐλάχιστον τήν χρονική συγκυρία. Ἄν ὑπάρξουν, βεβαίως, καί πάλι ἐνστάσεις, πρέπει νά ἐπανέλθουμε. Πρός τό παρόν, ἄς συμμορφωθοῦμε μέ τήν παλαιά σοφή προτροπή: «Τῶν φρονίμων, ὀλίγα»!
π. Βασίλειος Ε. Βολουδάκης
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ἀρ. Τεύχους 174 - agnikolaos.gr
Φεβρουάριος 2017
και «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥΠΟΣ» 3-2-2017
Заявление редакции «Благодатного Огня» по поводу нового обновленческого проекта реформировать богослужебный устав и упразднить Типикон
Редакции сайта «Благодатный Огонь» стало известно из нескольких источников о разработанном недавно новом документе «Упорядочение практики совершения приходского богослужения». Содержание этого обновленческого по своей сути документа сводится к фактическому упразднению действующего Типикона и замене его на богослужебные правила, которые каждый епископ должен будет утвердить в своей епархии – с учётом местных особенностей и традиций, а также «пожеланий» отдельных приходов. Нам известно также о несогласии с этим документом многих архиереев. Однако специфика обсуждения нового «приходского» богослужебного Устава заключается в том, что документ распространяется «СТРОГО КОНФИДЕНЦИАЛЬНО» и станет известен православной общественности лишь после его утверждения на Архиерейском Соборе или Священном Синоде (если, не дай Бог, такое случится). Подобное тайное принятие решений, имеющих отношение к жизни всей полноты Русской Церкви, в последние годы стало нередким. Так, на последнем Архиерейском Соборе в феврале 2016 года Святейший Патриарх Кирилл объявил о подготовке к изданию нового Катехизиса, и даже назначил дату завершения его публичного обсуждения – сентябрь 2016 года. При этом Его Святейшество наложил строгий запрет на обсуждение его содержания в публичном пространстве. В результате ни один архиерей и ни одна Духовная школа не смогли до указанного срока принять участия в обсуждении нового Катехизиса, не получив личного разрешения от митрополита Илариона (Алфеева), который получил право выдавать «секретный» текст лишь после официальной просьбы в обращении на его имя как Председателя Богословской Комиссии. Вероятно, в скором времени новый Катехизис, составленный и обсуждавшийся лишь в кулуарах ОВЦС, будет утверждён вместо «устаревшего» Катехизиса святителя Филарета Московского… По мнению редакции «Благодатного Огня» обсуждение имеющих общецерковное значение документов, таких как новый Катехизис или реформация традиционного православного богослужения (отмена Типикона), должно проводиться открыто. Эти темы не представляют собой «военную тайну», ибо Церковь Русская – это не закрытая масонская ложа. К обсуждению на уровне Синодальных Комиссий и Межсоборного Присутствия должны привлекаться представители всей соборной полноты Церкви. Можно лишь выразить сожаление, что многие подобные вопросы решаются у нас «тайнообразующе». Предложение будущему Архиерейскому Собору утвердить новый приходской сокращенный устав, раз, мол, службы по Типикону все равно не исполняются, будет иметь разрушительные последствия для нашего богослужения. Ведь и новый приходской богослужебный устав ленивые и нерадивые о богослужении настоятели также не будут соблюдать и начнут сокращать и т.д. и т.д. … «Нормой» все-таки должна быть норма, а не ее невыполнение. Иначе досокращаются до нуля. И в результате мы придем к тому, что происходит с богослужением на западе: месса за 20 минут. Отрицательный пример дали греки, поломавшие свой устав введением в XIX веке уродливого отдельного «приходского». Так что принятие нового приходского богослужебного устава взамен Типикона, что сейчас кулуарно готовится, будет означать начало радикальных реформ богослужения Русской Церкви. Никаких новых «облегченных» приходских уставов вводить не надо: Типикон должен остаться навсегда образцом проведения суточного круга богослужений и быть образцом для совершения православного богослужения. Это как и с Евангелием: мало кто способен исполнить все евангельские заповеди, но никто ведь не требует составить облегченную версию Нового Завета для нерадивых христиан.Так что если браться за обновление «старого» Типикона, не стоит ли внести заодно некие исправления и в Слово Божие? Замахиваясь на модернизацию Священного Предания, реформаторы не могут оставить нетронутым Священное Писание. Очевидно, что это начало процесса разрушения православной традиции во всех сферах церковной жизни, – в богослужебном языке, в литургическом уставе, в церковном Предании. Остановить этот разрушительный поток обновлений и «реформ» будет крайне трудно и даже, пожалуй, невозможно. Сегодня решается один из ключевых вопросов нашей церковной жизни – вопрос о том, дерзнем ли мы сделать первый шаг по пути пренебрежения многовековыми устоями нашей Матери-Церкви, дерзнем ли встать на путь погибельный – на путь обновленчества. Инициатор этого скороспелого документа – узкая группа лиц, в отрыве от широких кругов церковного народа – духовенства и мирян – покушающаяся внести разлад или даже раскол в мирную жизнь нашей Церкви. Нам хочется знать – кто конкретно предложил этот обновленческий «Проект» по реформации традиционного богослужения, который несомненно вызовет недоумение и смуту у всех православных верующих? Почему к обсуждению этого одиозного реформаторского «Проекта» не привлекаются не то что прихожане, но даже и духовенство Русской Церкви, и таким образом подавляющее большинство православных просто ничего не знает об этой готовящейся обновленческой богослужебной реформе! В связи с этим напомним, что «хранитель богопочитания (ὑπερασπιςὴς τὴς ϑρησϰείας) у нас есть самое тело Церкви, т.е. самый народ, который всегда желает сохранить веру свою неизменною и согласною с верой отцов его» (из Окружного послания Единой, Святой, Соборной и Апостольской Церкви ко всем православным христианам 1848 года). Теперь всё будет зависеть от того, у многих ли наших архиереев, священников и диаконов хватит мужества сказать НЕТ обновленческим реформам и модернизации в Церкви. И сколько бы нас ни старались убедить: «Да что вы! Никаких реформ не будет!!!», – мы можем констатировать лишь одно: «Началось! И теперь будут всюду только давить на “пастырский долг” и “послушание”». Сторонники реформирования нашего богослужения по сути проявляют протестантский подход – претензию на право критически переосмысливать Священное Предание и отвергать любые церковные традиции и святость того, что им представляется всего лишь ветхой изношенной оболочкой. Поэтому наш долг – бережно хранить драгоценную жемчужину нашей Православной Церкви – церковнославянское уставное богослужение, которое уже несколько столетий просвещает русский православный мiр и души верующих и является неотъемлемой частью церковного Предания Русской Церкви. Нынешняя попытка реформации сложившегося за последние столетия православного богослужения – это не только ошибка, но серьёзный удар по церковному единству, своего рода акт антицерковного вандализма и варварства. И эта тенденция вполне однозначно должна квалифицироваться как обновленчество. Более того, в наше время, когда народ переживает духовный и серьёзный экономический кризис, реформы богослужебные неизбежно вызовут большое смущение в народе Божием, и у монашествующих, и у клириков. И именно в это время Святейший Патриарх Кирилл обязан как зеницу ока хранить единство в народе Божием, пресекая нездоровые тенденции необдуманных и смущающих народ Божий реформ. Как раз об этой обязанности не допустить никакие богослужебные реформы Его Святейшество напоминал в своих речах накануне патриаршей интронизации 2009 года. Если данный реформаторский документ будет всё же одобрен Архиерейским Собором, то Патриарх Кирилл нарушит свое обещание[1]. Помимо всего прочего предложенный реформаторский документ имеет и антигосударственный аспект. Всем очевидно, что если в нынешнее неспокойное время в нашей стране произойдет церковная смута и нестроение в Церкви, вызванные необдуманной попыткой реформирования традиционного богослужения, то мы можем получить гремучую смесь либерально-обновленческого состава, которая может стать причиной раскола в Русской Церкви и тем самым подорвать устои Российской Государственности. Итак, официального обсуждения готовящейся богослужебной реформы в Русской Православной Церкви до сих пор объявлено не было. Очевидно, что после принятия соответствующих реформаторских постановлений Архиерейским Собором или Священным Синодом никакое обсуждение станет уже невозможно. Для предотвращения в Церкви возможных смут и расколов считаем необходимым обсудить данный обновленческий документ на епархиальном собрании каждой епархии нашей Русской Православной Церкви. Редакция сайта «Благодатный Огонь»
Подробный разбор документа по реформе богослужения см.: http://www.blagogon.ru/digest/749/
[1] Напомним, что Святейший Патриарх Кирилл накануне своего избрания на патриарший престол в 2009 году дал обещание не допускать богослужебных реформ в Церкви: «Я выступаю категорически против любых реформ в Церкви... Россия дважды была научена, как нужно бережно относиться к традиции, особенно к богослужебной традиции... Первый урок – это старообрядческий раскол, а второй урок – пресловутое “обновленчество” 1920-х годов: и то, и другое взбудоражило Церковь, разделило людей, но ни то, ни другое не достигло целей, которые ставили реформаторы», – подчеркнул тогда патриарший местоблюститель митрополит Кирилл (29 декабря 2008 года, ИНТЕРФАКС).
Благодатный Огонь |
|
© 2007-2018 «ПРАВОСЛАВНЫЙ АПОЛОГЕТ»
При использовании материалов с сайта ссылка обязательна. Принимаются на рассмотрение совета интернет-содружества «ПРАВОСЛАВНЫЙ АПОЛОГЕТ» востребованные статьи и материалы, замечания и предложения, от преподавателей и студентов и всех благочестивых православных христиан, способных помочь и стремящихся содействовать хранению чистоты Апостольского Кафолического Православного вероучения. Все замечания и предложения просим присылать по почте: mail@apologet.spb.ru |